
Od 1 stycznia 2019 roku prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych, na których znajduje się infrastruktura mieszkalna, przekształciło się w prawo własności do takich parceli. Wraz z tą zmianą pojawił się obowiązek uiszczenia tak zwanej opłaty przekształceniowej. Z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu nowy właściciel ponosi ją na rzecz osoby, która dotychczas miała prawo do gruntu.
Co warto wiedzieć o opłacie przekształceniowej i bonifikatach?
Wysokość opłaty przekształceniowej jest równa aktualnej opłacie rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Zobowiązanie to trzeba uregulować w każdym roku do marca przez 20 lat. Co ważne może ona podlegać waloryzacji. Warto podkreślić, że opłatę przekształceniową można wnieść z góry, korzystając przy tym z bonifikat, które mogą być ogłoszone przez dotychczasowego właściciela działki. Dla terenów należących do Skarbu Państwa ustawowa obniżka dla osób fizycznych może wynieść nawet 60%. Tak duży upust jest jednak możliwy tylko wtedy gdy cała opłata zostanie uregulowana w pierwszym roku obowiązywania opłaty przekształceniowej.
Bonifikata dotycząca kosztów związanych z przekształceniem zasad użytkowania gruntów pod zabudową mieszkalną to spora pomoc dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Im później jednak zdecydują się one na uregulowanie tej należności, tym upust będzie mniejszy. Według zasad dotyczących parceli należących do Skarbu Państwa w kolejnych latach obowiązywania ustawy jest to odpowiednio 50,40, 30, 20 i 10%. Najwięcej korzyści z bonifikaty odniosą więc ci, którzy szybko zdecydują się na spłatę pełnej należności.
Co z gruntami należącymi do samorządów?
Jak wiadomo nie wszystkie grunty, pod którymi znajdują się bloki czy innego rodzaju zabudowa mieszkalna należą do Skarbu Państwa. Pod niektórymi budynkami znajdują się grunty komunalne. W takiej sytuacji to gmina decyduje o tym, czy chce wprowadzić bonifikaty i w jakiej wysokości. Tuż po wprowadzeniu ustawy w Gdańsku obowiązywała bonifikata w wysokości 95%, w Białej Podlaskiej było to aż 95% wartości gruntu. W Krakowie czy Lublinie upust ten wynosił do 60% wartości parceli.
Przepisy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie zawsze są proste w interpretacji. Jednym z poważniejszych problemów ustawy obowiązującej od kilku lat jest ustalenie zakresu przedmiotowego bonifikaty. Grunty, które ulegają uwłaszczeniu to te, na których stoją obecnie budynki mieszkalne. Co wtedy z infrastrukturą osiedlową taką jak place zabaw, fontanny miejskie czy nawet miejsca parkingowe? Okazuje się, że status takich gruntów nie jest jasny i nawet urzędnicy miewają w tym wypadku problemy z ustaleniem jasnych zasad. Taka sytuacja przekłada się na trudności zarządców, którzy nie do końca wiedzą, z które grunty zapłacić.